Google Search Console, bir web sitesine sahip olan kişilerin arama motoru görünürlüğünü artırmak için kullanması gereken araçlardan biridir. Google Search Console kapsam raporu, web sitenizin dizine ekleme ve tarama süreci ile ilgili daha teknik ayrıntılara dair geri bildirim sağlar. Özellikle çok sayıda URL içeren siteler için önem arz eder. Düzenli olarak da kontrol edilmesi gereken bir rapordur. Search Console kapsam sorunları, Google’ın sitenizde bulduğu bazı belirli konulara odaklanan sorun türlerini içerir. Bu araç sayesinde elde edilen raporlar, SEO çalışmalarında oldukça önemli bir yere sahiptir.
Bu başlık altında, Google Search Console kapsam raporundan elde ettiğiniz veriler ile SEO performansınızı nasıl geliştirebileceğiniz üzerinde duracağım.
Google Search Console Kapsam Raporu Nedir?
Google sitenizi tarayıp, dizine eklerken sonuçları izler ve Google Search Console’un dizin kapsamı raporunda size bildirir. Bu rapor kapsamında acil bir soru tespit edilmesi halinde bildirim gönderirler.
Bu geri bildirimlerin kategorize edildiği dört grup bulunmaktadır:
- Geçerli URL’ler
- Uyarılarla geçerli URL’ler
- Hariç tutulan URL’ler
- Hatalar
Her durum, farklı sorunlara odaklanmaktadır.
Dizin Kapsam Raporu Ne Zaman Kullanılmalı?
SEO çalışmalarında yeniyseniz ya da çok kapsamlı bir web siteniz yoksa, bu raporu kullanmanız gerekip gerekmediğine karar vermelisiniz. Google, web sitenizde 500’den az sayıda sayfa varsa, dizin kapsam raporunu kullanmanıza gerek olmadığını söyler. Bu tip bir siteye sahipseniz site:xxx.com gibi operatörlerin kullanılması önerilmektedir.
Bu operatörler ile yaptığınız aramalar sonuç vermeyebilir. Bu durumda, sitenizdeki dizine eklenmiş olan sayfa sayısının gerçekten sıfır olup olmadığını anlamak için dizin kapsam raporunu kullanabilirsiniz.
Bunun yanı sıra, Google’dan gelen organik trafik web siteniz veya işletmeniz için önemli ise dizin kapsam raporunu kullanmanız gereklidir. Çünkü, site operatörünü kullanmaktansa, ayrıntılı bilgi sağlayan ve dizin oluşturma sorunlarını ayıklayan bu rapor çok daha güvenilirdir.
Dizin Kapsam Raporu Detaylı Anlatımı
Aşağıda belirtilen adımları takip ederek kendi dizin kapsam raporunuzu bulabilirsiniz:
- Google Search Console üzerinden oturum açın.
- İlgili mülk seçimi yapın
- Sol gezinme çubuğundaki dizin altında “Kapsam”ı tıklayın.
Daha önce dizin kapsamının dört durum kategorisine ayrıldığından bahsetmiştik. Her bir türün ne anlama geldiğini, işlem gerekip gerekmediğini ve gerektiği durumda ne yapılması gerektiğini birlikte inceleyelim.
Geçerli URL’ler
Bunlar dizine alınmış olan sayfalardır. Aşağıda belirtilen iki tür “Geçerli” kategorisine girmektedir:
- Gönderildi ve dizine eklendi: Bu URL’ler, site haritası aracılığı ile gönderilir ve ardından dizine eklenir. Herhangi bir işlem gerektirmez.
- Dizine eklendi, site haritasına gönderilmedi: Bu URL’ler site haritası aracılığı ile gönderilmez ancak Google yine de bulur ve dizine ekler. Bunun için yapılacak işlem, bu URL’nin dizine eklenmesi gerekip gerekmediğin doğrulamaktır. Eğer gerekiyorsa bunları XML site haritanıza da ekleyin. Gerekmiyorsa, noindex yönergesini uyguladığınızdan emin olun. İsteğe bağlı olarak, bunları robots.txt dosyanızın dışında tutun.
Bir XML site haritanız var ama Google arama konsoluna göndermediyseniz, tüm URL’ler ikinci türde rapor edilir. Bu kafa karıştırıcı bir durum yaratabilir.
Uyarılarla Geçerli URL’ler
Dizine eklenmiş fakat bakmanızı gerektirecek bazı sorunları içeren sayfalardır. Bu durum, iki tür içerir:
- txt tarafından engellenmesine rağmen dizine eklendi: Google bu URL’leri dizine eklemeyecekti ama görünen o ki bu URL’lere giden bağlantılar bulundu. Bu nedenle devam edip yine de dizine eklendiler. Bu durumda yapılması gereken işlem, URL’lerin incelenerek, robots.txt dosyanın güncellenmesidir. Ayrıca, muhtemel robots noindex yönergeleri uygulanır.
- İçerik olmadan dizine eklendi: Google bu URL’leri dizine eklediği ancak bunlarda herhangi bir içerik bulamadığı anlamına gelir. Bu durumun olası nedenleri şunlardır:
- Gizleme (Cloaking)
- Google engellenmiş ya da sayfadan 403 http yanıt kodu almış olabilir. Bu nedenle de içerik olmadan dizine eklenmiş olabilir.
- İlgili içerik, Google’ın dizine eklemediği bir şekilde hazırlanmış olabilir.
- Yayınlanan sayfa boş olabilir.
Yapılması gereken işlem, sayfada içerik olup olmadığını kontrol etmek için URL’lerin incelenmesidir. Google’ın bu URL’leri talep ederken ne göreceğini belirlemek için Google Arama Konsolunun ya da tarayıcınızın URL inceleme aracını kullanabilirsiniz. Her şey yolunda ise, yeniden dizin oluşturulmasını isteyin.
Hariç Tutulan URL’ler
Arama motorlarının, dizine eklenmemeleri konusunda net sinyaller aldığı için dizine eklenmeyen sayfalardır. Bu durumdaki URL’ler şu türleri içerir:
- Uygun kanonik etikete sahip alternatif sayfa
- txt tarafından engellendi
- Sayfa kaldırma aracı tarafından engellendi
- Erişim yasaklandığı için engellendi (403)
- Diğer 4XX sorunu nedeni ile engellendi
- Yetkisiz istek nedeni ile engellendi (401)
- Tarama anormalliği
- Tarandı- şu anda dizine eklenmemiş
- Keşfedildi- şu anda dizine eklenmemiş
- Kanonikali olmayan yinelenen sayfalar
- Kopya fakat Google’ın farklı kanonikal seçtiği sayfalar
- Yinelenen kanonikali olmayan sayfalar
- “Noindex” etiketi tarafından hariç tutuldu
- Bulunamadı (404)
- Yasal şikayet nedeni ile sayfa kaldırıldı
- Yönlendirmeli sayfa
- Soft 404
Her bir tür için farklı konu ve yapılması gereken işlemler bulunmaktadır.
Uygun Kanonik Etikete Sahip Alternatif Sayfa
Bu tip URL’ler, diğer URL’lerin kopyalarıdır. URL’nin istenen sürümüne uygun şekilde kanonikleştirilmiştir.
Bu durum için alınması gereken bir aksiyon yoktur. Örnek verecek olursak; bir ürün sayfasının oluşan kopya URL kanonikleşmiş ve asıl ürün sayfasını göstermiştir. Dolayısı ile olması gereken gerçekleşmiştir. Bu durumda yapılması gereken bir işlem yoktur.
Sayfa Kaldırma Aracı Tarafından Engellendi
Bir URL kaldırma isteği sonucunda bu URL’ler Google’ın arama sonuçlarında gösterilmemektedir. URL’ler bu şekilde gizlendiğinde, 180 gün boyunca Google’ın arama sonuçlarında görünmezler. Bu sürenin sonunda Google, bu URL’leri tekrar görünüz hale getirebilir.
URL kaldırma isteği, sadece URL’leri gizlemek için geçici ve hızlı bir önlem olarak kullanılmalıdır. Kalıcı olarak kaldırmak için ek önlemler alınmalıdır.
Bunun için yapılması gereken işlem, Google’a robots noindex yönergesi ile bu URL’lerin dizine eklenmemesine dair net bir sinyal gönderilmesidir. Bu URL’lerin 180 gün dolmadan yeniden tarandığından emin olun.
Robots.txt Tarafından Engellendi
Bu URL’ler, sitenin robots.txt dosyası nedeni ile engellenen ve Google tarafından dizine eklenmeyen URL’lerdir. Google, bu URL’leri dizine ekleyecek kadar güçlü sinyaller bulamamıştır. Eğer bulsaydı, bu URL’ler “Robots.txt tarafından engellenmesine rağmen dizine eklendi” türünde listelenirdi.
Bu durumda yapılması gereken; listelenen URL’ler arasında önemli olanların bulunmadığından emin olmaktır.
Erişim Yasaklandığı İçin Engellendi (403)
Google’ın bu URL’lere erişimine izin verilmedi ve HTTP yanıt kodlarından 403 kodu alındı.
Bu durumda yapılması gereken; Google’ın sıralamak istediğiniz URL’lere sınırsız erişiminin olduğundan emin olmaktır. Bu diğer arama motorları için de geçerlidir. Sıralamak istemediğiniz URL’ler bu tür altında varsa, en doğrusu noindex direktifini uygulamaktır.
Diğer 4XX Sorunu Nedeniyle Engellendi
Google, 404, 403 ve 401 dışında 4XX yanıt kodları aldığı için bu URL’lere erişememiş olabilir. Bu durum, hatalı biçimlendirilen URL’lerde olabilir. Bu URL’ler 400 yanıt kodunu döndürür.
Bu durumda yapılması gereken; URL’nin bu davranışı tekrarlayıp tekrarlamayacağını görmek için URL inceleme aracını kullanmaktır. Bu şekilde, URL’leri tekrar göndermeyi deneyin. Bu URL’ler sizin için önem taşıyorsa, sorunu düzelterek URL’leri XML site haritanıza ekleyin. Bu URL’ler ile sıralama istemiyorsanız, onlara yapılmış olan tüm referansları kaldırdığınızdan emin olun.
Yetkisiz İstek Nedeniyle Engellendi
Google, bu URL’lere erişemez. Çünkü, istedikten sonra Google 401 http yanıtı alınır. BU yanıt, URL’lere erişim yetkisi olmadığı anlamına gelir. Bunu genelde, http kimlik doğrulaması kullanılarak erişilemez yapılan hazırlık ortamları için görürüz.
Bu durumda öncelikle, listelenenler arasında önemli URL’ler bulunmadığından emin olun. Varsa, neden olduğunu araştırmanız gereklidir. Çünkü, bu ciddi bir SEO sorunu oluşturur. Google’ın bunu nasıl bulduğunu araştırmalısınız. Ardından tüm referansları kaldırın. Arama motorları sizin hazırlama ortamınızı bulabiliyorsa ziyaretçiler de bulabilir.
Tarama Anormalliği
Bu URL’ler, istekte bulunurken Google’ın bir tarama anormalliği ile karşılaşması sonucu dizine eklenemez. Tarama anormallikleri, dizin kapsam raporunda kendi türü ile listelenmeyen 4XX ve 5XX aralığında yanıt kodları aldığı anlamına gelir.
Bu durumda, URL denetleme aracı kullanarak sorunun tekrarlayıp tekrarlamadığını inceleyin. Herhangi bir sorun olmadığı takdirde, geçici bir sorun olabileceğinden bu URL’leri düzenli olarak kontrol edin.
Tarandı- Şu Anda Dizine Eklenmemiş
Bu URL’ler Google tarafından taranan, fakat henüz dizine eklenmemiş URL’lerdir. Bir URL’nin bu türe girmesinin nedeni şunlardır:
- URL henüz yeni tarandı ve hala dizine eklenme aşamasındadır.
- Google URL’yi biliyordur, fakat dizine ekleyecek kadar önemli bulmamıştır. Az dahili bağlantıya, zayıf ya da yinelenen içeriğe sahip olan sayfalar olabilir.
Bu durumda öncelikle aralarında önemli URL’ler olmadığından emin olun. Önemli URL’ler varsa, taranma zamanlarını kontrol edin. Henüz yeni ise ve yeterli dahili bağlantıya sahip olduğundan eminseniz, muhtemelen yakında dizine eklenecektir.
Keşfedildi- Şu Anda Dizine Eklenmemiş
Bu URL’lerin Google tarafından bulunduğu, fakat henüz taranmadığı ve bu sebeple dizine eklenmediği anlamına gelir. Google bilir ve bunları tarama için sıraya alır. Bu durumun sebebi şunlar olabilir:
- Sitenin aşırı yüklenmesi nedeni ile başarılı olamamış olması
- Henüz bu URL’leri taramamış olması
Bu durumda, belli aralıklarla bu tip URL’leri kontrol etmelisiniz. Sitenizi yeterli derecede yetkilendirmeli ve hızlandırmalısınız.
Kanonikali Olmayan Yinelenen Sayfalar
Google’a göre bu URL’ler kopyalanmıştır. URL’nin tercih edilmekte olan sürümüne göre kanonikleşmemiştir. Bu nedenle de Google, URL’leri dizine eklememektedir.
Genellikle, bu URL’ler arasında PDF’lerin %100 kopyası olan PDF dosyaları bulunur.
Bu durumda, URL’lerin tercih edilen sürümlerine, standart URL’ler ekleyin. Bu URL’lerin dizine eklenmesini istemiyorsanız, noindex yönergesini meta robots etiketi ya da x-Robots-Tag http Header aracılığı ile uygulamalısınız. URL denetleme aracını kullanırsanız, Google size URL’nin kanonikal sürümünü gösterebilir.
Kopya Fakat Google’ın Farklı Kanonikal Seçtiği Sayfalar
Google bu URL’leri kendiliğinden bulmuştur ve bu URL’lerin yinelenmiş olduğunu düşünmektedir. Siz tercih ettiğiniz URL’ye göre standartlaştırmış olsanız da, Google farklı bir kanonik uygulamayı seçer. Google, zayıf içeriğe sahip çok dilli sitelere ve oldukça benzer sayfalara farklı standartlar seçmektedir.
Bu durumda yapılması gereken; Google’ın hangi URL’yi tercih edilen URL olarak seçtiğini öğrenmektir. Sonrasında URL inceleme aracı kullanarak bunun daha mantıklı olup olmadığını öğrenebilirsiniz.
Yinelenen Kanonikali Olmayan Sayfalar
Bu URL’leri bir XML site haritası aracılığı ile gönderdiniz, fakat kanonik bir URL kümeler yok. Bu URL’ler Google tarafından kopya olarak kabul edilir. Bu nedenle de bu URL’leri kendi seçtiği kanonik URL’lerle standartlaştırmayı tercih etmiştir.
Bu tür Duplicate türüne çok benzemektedir. Google, kullanıcıdan iki yönde farklı bir standart sayfa seçmiştir:
- Açık bir şekilde Google’ın bu sayfaları dizine eklemesini istediniz.
- Standart URL tanımlamadınız
Bu durumda yapılması gereken; URL’nin tercih edilen sürümene uygun standart URL’ler eklenmesidir.
“Noindex” Etiketi Tarafından Hariç Tutuldu
Bu URL’ler, noindex yönergesi nedeni ile Google tarafından dizine eklenmemiş olan URL’lerdir.
Bu durumda öncelikle, listelenenler arasında önemli URL’lerin olmadığından emin olmak gerekir. Önemli URL’ler varsa, noindex yönergesini kaldırın. Ardından URL inceleme aracını kullanarak, dizine ekleme isteğinde bulunun. Bu noindex’li sayfalara herkesin erişmemesi için bu sayfaları işaret eden bir bağlantı olup olmadığını kontrol edin.
Sayfaları erişilmez hale getirmek için en iyi yol, HTTP kimlik doğrulamasının uygulanmasıdır.
Bulunamadı (404)
Bu URL’ler bir XML site haritasına dahil edilmeyen fakat Google’ın bulup, 404 http duru kodu döndürdüğü için dizine eklemediği URL’lerdir. Muhtemelen bu URL’ler, Google tarafından başka siteler aracılığı ile bulunmuştur.
Bu durumda öncelikle, listelenenler arasında önemli URL’lerin olmadığından emin olmak gerekir. önemli URL’ler varsa, bu URL’lerdeki içerikleri geri yükleyin ya da URL’yi en ilgili alternatife 301 yönlendirin. Alaka düzeyi yetersiz kalırsa bu URL muhtemelen soft 404 olarak görünecektir.
Yasal Şikayet Nedeniyle Sayfa Kaldırıldı
Yasal bir şikayet olması nedeniyle, Bu URL’lerin Google dizininden kaldırıldığı anlamına gelmektedir.
Bu durumda yapmanız gereken kötü niyetli kişilere karşı, bu şekilde listelenen her URL’den haberdar olduğunuzdan emin olmaktır.
Soft 404
Bu URL’ler bir 404 http durum kodu döndürmez fakat içerik, “sayfa bulunamıyor” gibi bir mesaj yayınlayarak bir 404 sayfası izlenimi verir.
Bu URL’ler gerçek 404 ise, uygun bir 404 HTTP durum kodu döndürüyor mu emin olun. İçeriğin bunu yansıttığından emin olun.
Hatalı URL’ler
Hata durumu şu türleri içermektedir:
- Yönlendirme hatası
- Sunucu hatası (5XX)
- txt tarafından engellenen URL
- Diğer 4XX sorunu nedeniyle engellenen URL
- Tarama sorunu
- “Noindex” işaretli URL
- Gönderilen URL bulunamadı (404)
- Soft 404 gibi görünen URL
- Gönderilen URL’in 403 yanıt kodu vermesi
- Gönderilen URL’in 401 yanıt kodu vermesi
Yönlendirme Hatası
Google’ın yönlendirme hatası ile karşılaştığı için tarayamadığı URL’lerdir. Google’ın karşılaştığı olası sorunlar şunlar olabilir:
- Yönlendirme döngüleri
- Çok uzun yönlendirme zinciri
- Çok uzun bir URL’ye yönlendirme
Bu durumda yapılması gereken; yönlendirme sırasında neler olduğunu araştırmak ve düzeltmektir.
Sunucu Hatası (5XX)
Bu URL’ler bir 5XX hatası döndürerek, Google’ın bu sayfayı taramasını durdurduğu sinyali verir.
Bu durumda yapılması gereken, URL’nin neden 5XX hatası döndürdüğünü bulmak ve düzeltmektir. Genellikle, 5XX hataları sunucunun meşguliyeti nedeniyle olup geçici olmaktadır. Googlebot’un kullanıcı aracısını kullanmanız gerekecektir.
Robots.txt Tarafından Engellenen URL
Bu URL’ler, bir XML site haritası aracılığı ile gönderilse de Google robots.txt dosyası aracılığı ile engellendiği için dizine eklenmemektedir. Bu türün, yukarı incelediğimiz iki türden farkı şunlardır:
- URL’ler dizine eklenseydi, “robots.txt tarafından engellenmesine rağmen dizine eklendi.” altında olurdu.
- URL’ler dizine eklenmiş fakat bir XML site haritası tarafından gönderilmemişse, “robots.txt tarafından engellendi” türü altında olurdu.
Bunlar küçük farklar olsa da sorunların ayırt edilmesinde çok yardımcı olmaktadır.
Bu durumda yapılması gerekenler şunlardır:
- Listelenen önemli URL’ler bulunuyorsa, bunların robots.txt tarafından engellenmesini önlediğinizden emin olun. Robots.txt direktifini bulup, sağ taraftaki “robotları test edin. Txt engelleme” butonuna tıklayın.
- Google tarafından erişilmesini istemediğiniz URL’leri XML site haritasından kaldırın.
Diğer 4XX Sorunu Nedeniyle Engellenen URL’ler
Bu durumda, URL inceleme aracını kullanarak sorunun tekrarlayıp tekrarlamadığını kontrol edin. Bu URL’ler düzgün çalışmıyorsa ve dizine eklenmesini istemiyorsanız, bunları XML site haritasından kaldırmalısınız.
Tarama Sorunu
Bu URL’leri bir XML site haritası aracılığı ile gönderdiniz. Fakat Google tarama sorunları ile karşılaştı. Bu tür, diğer türlerin hiçbirine uymayan tarama sorunları için “catch all”dır.
Tarama sorunları, çoğunlukla geçicidir. Yeniden kontrol edilmesi halinde normal bir sınıflandırma alacaktır. (Örneğin; “Bulunamadı (404)”)
Bunun için, URL denetleme aracını kullanarak sorunun tekrarlayıp tekrarlamadığını kontrol edin. Herhangi bir sorun yoksa ve her şey yolundaysa, geçici bir sorun olabileceğinden bu URL’leri düzenli kontrol edin.
Noindex İşaretli URL
Bu durum için, listelenenler arasında önemli URL’ler varsa, noindex direktifini kaldırdığınızdan emin olun. Dizine eklenmesini istemediğiniz URL’leri XML site haritasından kaldırın.
Gönderilen URL Bulunamadı (404)
Bu türün “Bulunamadı (404)” türünden tek farkı, URL’leri XML site haritası araçlığı ile sizin göndermiş olmanızdır.
Yapılması gerekenler, listelenenler arasında önemli URL’ler varsa, URL’yi en alakalı alternatife 301 yönlendirin veya içeriklerini geri yükleyin. Bunu yapmazsanız, bu URL’leri XML site haritasından kaldırın.
Soft 404 Gibi Görünen URL
Bu URL’ler 404 sayfası görüntülerken bir http durum kodu 200 döndürüyor olabilir. bunun yanı sıra, sayfa içeriği, bunun bir 404 olduğu izlenimi veriyor olabilir. Bu tür daha önce de incelenen soft 404 türüne benzerdir. Tek farkı, bu URL’leri XML site haritası araçlığı ile sizin göndermiş olmanızdır.
Bu durumda yapılması gereken, bu URL’ler gerçek 404 ise, uygun olan 404 http durum kodunu döndürdüklerinden emin olun. Ayrıca, URL’lerin XML site haritasından kaldırıldığından emin olun. 404 değilse, sayfa içeriğinin bu yansıttığına emin olun.
Gönderilen URL’in 403 Yanıt Kodu Vermesi
Bu türün 401 http yanıtı durumundan farkı, oturum açma kimlik bilgilerinin girilmesinin beklenmesidir.
Bu durumda yapılması gereken, Bu URL’lerin herkese açık olmasını istiyorsanız, sınırsız erişim sağlamak olacaktır. Ya da bu URL’leri XML site haritasından kaldırın.
Gönderilen URL’in 401 Yanıt Kodu Vermesi
Bu durum, çoğunlukla http kimlik doğrulaması kullanılarak oluşan hazırlık ortamı aşamalarında görülmektedir.
Bu türün “yetkisiz istek nedeniyle engellendi (401)” türünden tek farkı, URL’leri XML site haritası araçlığı ile sizin göndermiş olmanızdır.
Bu durum için öncelikle, 401 http durum kodunun doğru biçimde döndürülüp döndürülmediğini araştırın. Durum böyleyse, URL’leri XML site haritasından kaldırın. Değilse, Google’ın bu URL’lere erişmesine izin vermelisiniz.
