SEO, yani Search Engine Optimization, Türkçesi ile Arama Motoru Optimizasyonu’nun web siteleri için ne denli önemli faktör olduğundan diğer yazılarda bahsetmiştim. Kısaca tekrar üzerinden geçmek gerekirse; SEO, arama motorlarının beklentilerini karşılayacak şekilde web sitelerini optimize etmek olarak tanımlanabilir. Bir web sitesi, maddi kaygı gütsün ya da gütmesin, SERP’lerde (Arama Motoru Sonuç Sayfaları) üst sıralarda yer almayı hedeflemektedir.
Bunun sebebi temelde daha fazla internet kullanıcısına ulaşmaktır ancak dolaylı birçok başka sebebi de bulunmaktadır. Web sitenizi arama motorlarının beklentilerini karşılayacak şekilde optimize edebilmek için bazı SEO kontrollerini yapmanız gerekmektedir. Bu süreç, daha teknik anlamda SEO bilgisi gerektirir ve biraz da hileli bir yoldur. SEO’nun teknik kısmını ilgilendiren SEO kontrol listesi: roket etkisi ile arama motorlarında daha üst sıralarda yer alabilmek için uygulanması gereken bazı aşamalar bulunmaktadır.
Yürütmeyi hedeflediğiniz SEO çalışma sürecine başlamadan önce, bu sürecin organize bir şekilde ilerleyebilmesi için kategorilere ayırarak bir başlangıç yapmak mantıklı olacaktır. SEO süreci 3 kategoride ele alınabilmektedir:
- Teknik SEO,
- On-Page SEO (İç SEO),
- Off-Page SEO (Dış SEO).
Bu ayrım hangi aşamayı hangi süreç dahilinde izleyeceğinizi ayrıştırarak süreci kolaylaştırmanızı sağlayacaktır.
Teknik SEO
Teknik SEO, web sitenizi arama motorlarına optimize edebilmek amacıyla yürütmeniz gereken teknik süreci kapsar. Arama motorlarının beklentilerini teknik olarak karşılayan web siteleri arama motoru sonuç sayfalarında daha üst sıralar ile ödüllendirilmektedir. Hız, altyapı, içeriklerin kullanıcı erişimine açık olması gibi faktörler teknik SEO’yu oluşturmaktadır.
Ücretsiz Rapor Platformları
Teknik SEO uygulamalarının ilk aşamasında, sitenizin Google Search Console, Bing Webmaster Araçları, Google Analytics ya da Google Tag Manager gibi platformlara bağlı olduğundan emin olmanız gerekir. Bu araçlar, sağladıkları veriler ile SEO sürecinde size oldukça yardımcı olmaktadırlar.
Google Search Console yani Google Arama Konsolu’nu bilgisayarınıza kurmak oldukça iyi bir başlangıçtır. Bu, sitenizin arama performansına dair size veriler sunacak ve çalışma planınızda size yardımcı olacaktır. Google Search Console ile yapabileceklerinizden bazıları şunlardır:
- Anahtar kelimelerinizi görmek,
- Anahtar kelimelerinizin sıralanma pozisyonlarını görmek,
- Web sitesi hatalarını bulmak,
- Site haritalarını göndermek.
Google Arama Konsolu kadar Bing Webmaster Araçları da oldukça önemlidir. Aslında Bing Webmaster Araçları, Google Arama Konsolu’nun Bing için olan versiyonudur diyebilirim.
Google Analytics ise tamamen ücretsiz bir araç olup sitenize gelen ziyaretçilerin istatistiklerini göstermektedir. Kaç ziyaretçinin sitenizi ziyaret ettiği, bu ziyaretçilerin nereden geldiğini ve siteyle nasıl etkileşime girdiklerini gösteren Google Analytics, SEO kontrol listesi için oldukça gerekli bir araçtır.
XML Site Haritası
Sitenizin içinde yer alan unsurlara detaylı bir şekilde göz atmak için XML site haritasına ihtiyaç duymanız kaçınılmazdır. XML site haritası, sitenizin indeks tablosudur. Web site platformlarının çoğu, site haritalarına erişebilmek için ekstra eklentiler kurmayı gerektirmektedir. Bu eklentilerin bazıları tamamen ücretsizdir. Örneğin:
- Yoast SEO,
- Rank Math,
- All İn SEO Pack
- The SEO Framework.
Ancak eğer Shopify gibi bir web sitesi platformu kullanıyorsanız, bu eklentilere ihtiyacınız olmayacaktır.
Site haritaları, arama motorlarına, sayfalarınızı kolayca tarayabilmeleri ve dizine ekleyebilmeleri için sitenizdeki önemli içeriği nerede bulabileceklerini söylerler.
Robots.txt
Temelde bir metin dosyası robots.txt, arama motorlarında sitenizin hangi bölümlerinin indekslenip indekslenmeyeceğini karar verip uygulamanızda gereklidirler. Örneğin E-Ticaret faaliyeti yürüten bir web siteniz var. Alışveriş Sepeti bölümünün arama motorlarında gözükmesini istemiyorsunuz. Bunu sağlamanızın yolu robots.txt metninden geçmektedir.
Robots.txt dosyası oluşturmak için yazılım ve donanım bilgilerine sahip olmak gerekmez. Ancak teknik SEO bağlamında bilgi sahibi olmak şarttır. Robots.txt dosyası doğru kullanıldığında arama motorları için oldukça işlevsel olabildiği gibi yanlış kullanımlarda felaketlere sebep olabilir.
Hali hazırda bir robots.txt dosyanız olup olmadığını kontrol etmek için sitenizin URL’sini yazıp yanına/robots.txt ekleyerek adrese gidebilirsiniz. Bununla birlikte, Google aramalara “robots.txt dosyası oluşturucu” yazarak kolaylıkla bu metin dosyasını oluşturucu edinebilirsiniz.
Alan Adları (Domainler)
Domainler, SEO bağlamında oldukça etkili olabilen web sitesi alan adlarıdır. Web sitenizin alan adının niteliksel özelliği kadar nasıl kullanıldığı da önemlidir. Kullanıcıların web sitenize erişim sağlayacağı yalnızca bir alan adınızın olması gerekmektir. http://status.io’ya şu alan adlarını eklemek işinizi kolaylaştıracaktır:
- http://alanadınız.com,
- http://www.alanadınız.com,
- https://alanadınız.com,
- https://www.alanadınız.com.
Domaininiz hususunda her şeyin yolunda olduğunu şöyle anlarsınız: kullanıcı ilk üç siteye gittiğinde de dördüncü siteye yönlendirilecektir. Eğer bu mümkün olmuyorsa 301 yönlendirmesi ayarlamanız gerekecektir. Unutmayın! Web sitenizin ulaşılabilir URL’si güvenilir olmalıdır. Bunun yolu da HTTPS kullanmaktan geçer.
Hız
Hız, web siteleri için oldukça önemli bir unsur olarak karşımıza çıkar. Web sitenizin yüklenme hızı teknik SEO çalışmaları için oldukça önemli bir faktördür. Web sitelerinizin ne kadar hızlı yüklendiğini görmek için PageSpeed, Insights, GTMetrix gibi uygulamalardan faydalanabilirsiniz. Sayfa hızını artırmak için JavaScript kullanımını en aza indirebilir, ögeleri harici önbelleğe alabilirsiniz.
Mobile Uyum
Birçok internet kullanıcısı arama motorlarında mobil cihazlarda bilgisayarlarla olduğundan daha çok vakit geçirmektedir. Bu durum web sitenizin mobile uyumlu olmasını da bir gereklilik haline getirmektedir. Sitenizin mobil uyumunu kontrol etmek için Google Mobile-Friendly Test uygulamasını tercih edebilirsiniz. Eğer siteniz mobil uyumluluk testinden geçerse farklı cihazlarda ne kadar efektif olduğunu saptamak için sık sık kullanıcı deneyimi (UX) ve kalite güvencesi (QA) testleri yapabilirsiniz.
Ölü Bağlantılar
Ölü bağlantılar, web sitenizin içinde yer alan 404 sayfalarıdır. Bu sayfalar, kullanıcı deneyimini iyileştirmenin önündeki bir engel olarak karşımıza çıkarlar. Bunun önüne geçebilmek için ölü bağlantıları düzenlemeniz gerekmektedir. Web sitenizde yer alan ölü bağlantıları bulabilmek için internette birçok ücretsiz araç bulunmakta. Bunlar yardımıyla bu bağlantıları tespit edebilir ve hatta düzeltebilirsiniz.
SSL
SSL yani Secure Sockets Layer, en az hız ve mobile uyum kadar önemli bir faktördür. Türkçe karşılığı “Güvenli Yuva Katmanı” olan SSL sertifikaları sitenizi ziyaret eden kullanıcıların verilerini korumayı sağlayan unsurlar olarak karşımıza çıkar. Örneğin web sitenize üye olan kullanıcıların ad, soyad, doğum tarihi gibi bilgilerini talep ediyor olabilirsiniz. Bununla birlikte, web siteniz ile bir E-Ticaret faaliyeti de yürütüyor olabilirsiniz. Bu gibi durumlarda kullanıcılarınızın kişisel verilerini ve kredi kartı bilgilerini korumayı sağlayan şey SSL Sertifikalarıdır.
Arama motorları üzerinden sitenize ulaşan kullanıcılar güvenlik uyarılarıyla karşılaştıklarında bu onlar için siteyi terk etme sebebi olacaktır. Kullanıcılarınıza güven vermek ve o güveni sağlayabilmek için SSL sertifikasına sahip olmanız oldukça önemlidir.
Eklentiler
Eklentiler, bir web sitesi oluşturmada oldukça işlevsel olabilecek unsurlardır. Doğru eklentileri kullanarak sitenizi arama motorları için daha çekici hale getirebilirsiniz. İnternet üzerinden ulaşabileceğiniz birçok eklenti bulunmaktadır. WordPress SEO eklentileri, Drupal, Magento bu güvenilir eklentilere örnektir.
Web sitenizin hızının ne denli önemli bir faktör olduğundan yukarıda bahsetmiştim. Hızı artırabilmek için görüntüleri sıkıştırma yöntemini muhakkak uygulamanızı tavsiye ediyorum. Bu bağlamda kullanabileceğiniz ücretsiz eklentiler de mevcut. ShortPixel, ayda 100’e kadar görüntüyü ücretsiz olarak sıkıştırmanızı sağlayan ücretsiz bir SEO eklentisidir.
OnPage SEO
SEO araştırmaları söz konusu olduğunda akla ilk gelen unsurlar (anahtar kelimeler, meta etiketler vb.) aslında OnPage SEO çalışmalarının birer değişkenleridir. SEO kavramına genel bir bakış atacak olursak, yukarıda yaptığımız gibi, birçok farklı unsuru da buna dahil etmeliyiz. OnPage SEO, temel SEO gereksinimlerini yerine getirdikten sonra üzerinde çalışılması gereken bir alandır. Ancak bu önemsiz olduğu anlamına gelmez. Sadece süreci ilerletirken OnPage SEO’dan başlamanın mümkün olmayacağını anlatmaya çalışıyorum.
Anahtar Kelime
Anahtar kelime, OnPage SEO’nun en önemli unsurlarından birisidir. Web siteniz ile hedef kitlenize ulaşabilmek için anahtar kelime kullanımı oldukça faydalı olacaktır. Hangi konseptte bir web sitesi oluşturuyorsanız ona uygun anahtar kelimeleri kapsamlı bir araştırma ile elde edebilirsiniz. Sitenizdeki her sayfa birincil bir anahtar kelime içermelidir. Bunu sağlamanın yolu hedeflediğiniz kitlenin aramalarını araştırma yoluyla mümkün olmaktadır. Araştırmalarınız sonucu birkaç farklı anahtar kelimeye ulaşabilirsiniz. Bu aşamada da hangisinin daha efektif olduğunu bulabilmek için anahtar kelime belirleme eklentileri kullanmak mantıklı olacaktır.
Bulduğunuz anahtar kelimeleri site içi içeriklere yedirerek hedef kitlenize ulaşmada bir adım öne geçmiş olursunuz.
İçerik
İçerik, bir web sitesini arama motorlarında üst sıralara taşıyan en önemli OnPage faktörlerinden biridir. İnternetin bu kadar yaygın kullanıldığı bir çağda içerik bağlamında rekabete gireceğiniz milyonlarca site bulunuyor. Peki onlardan daha üste çıkmanın yolu nedir? Bu soruya tek bir cevapla yanıt alabilmek güç. Ancak içeriğin kalitesi bu bağlamda oldukça önemli bir değişkendir. İçerik kalitesi içeriği oluşturan unsurların niceliğiyle değil, niteliğiyle belirlenir. Mesela Google, içerik kalitesini belirleyebilmek için çok farklı algoritmalar kullanmaktadır.
İçeriğin kalitesi hususunda yapabileceğiniz en iyi şey seçici olmaktır. Zengin bir içerik fazla içerik demek değildir. Tersine sayıca oldukça fazla ve elenmemiş içerikler kullanıcı deneyimini iyileştirmenin önünde bir engel teşkil ederler. Bu da OnPage SEO için oldukça riskli bir durumdur.
URL
Url’ler bir web sitesinin kullanıcılara ilk görünen ögeleridir. URL’lerinizi oluştururken oldukça kısa ve anlaşılır olan kelimeler kullanmalısınız. SEO çalışmalarında ben, web sitesi sahiplerine anahtar kelimeleri sayfa URL’lerinde kullanmalarını öneriyorum. Örneğin: “siteniz.com/seo-kontol-listesi-roket-etkisi” gibi.
Arama motorları, kısa ve anlaşılır URL’leri sever. Karmaşık, çok fazla simge ve kelime içeren URL’ler genellik SERP’lerde kesilmektedir.
Başlık
Başlıklar da URL’ler gibi kullanıcıların web sitenizle ilk etkileşim kurduğu alanlardan birisidir. Çoğu başlık SERP’lerde görünür ve kullanıcılara sitenizin ne içerdiği hakkında ilk bilgiyi verir. Bu bağlamda uygun başlık bulmak oldukça önemli bir husustur. Başlıklarda anahtar kelimeler kullanılabileceği gibi ilgi çekici ve yaratıcı metinler de kullanılabilir. Burada hayal gücünüz ve stratejik zekânız devreye girer. Unutmayın Arama Motorları Sonuç Sayfaları bir vitrin gibidir. Dikkat çekiciliği ve kaliteyi aynı potada birleştirerek daha fazla internet kullanıcısına ulaşabilirsiniz.
Meta Açıklama
Meta açıklamalar da başlıklar gibi kullanıcıların sitenizle SERP’lerde ilk izlenim edinmesini sağlayan unsurlardan birisidir. Web sitenizin hangi sayfasına yönlendiriliyor olursanız olun, meta açıklamalar net ve kısa olmalıdır. Meta açıklamalar web site sayfalarınızın anahtar kelimeleri olabilirler. Bununla birlikte ben 120 kelimeyi geçmemelerini tavsiye ediyorum. Google, 1/3 oranında SERP’lerde meta açıklamalara yer vermektedir. Bu açıdan bakıldığında doğru kullanımı ile meta açıklamalar SEO sürecinizde oldukça efektif olacaklardır.
H1
Başlıkları kendi aralarında kategorize ederek sıraya koymak bir metin için ne kadar önemlidir? Bunun cevabını öğrenmek istiyorsanız en yakınınızdaki ders kitabına bakabilirsiniz. Eğer söz konusu kitapta ders konuları hiyerarşik bir düzenle başlıklara ayrılmamış olsaydı, o konu hakkında bilgiyi sağlıklı bir şekilde alabilir miydiniz?
Başlıkları alt başlıklara ayırmak ve kendi aralarında kategorize etmek hem metnin kolay okunmasını sağlar hem de içeriklerinizi organize eder. Böyle organizasyonlar da arama motorlarının hoşuna gider. H1 ve H2 gibi sıralanmış başlıklar kullanmak işinizi kolaylaştıracaktır. Örneğin bu yazıda:
- H1: SEO Kontrol Listesi: Roket Etkisi,
- H2: Teknik SEO, OnPage SEO, External SEO,
- H3: Meta Açıklama, Ölü Bağlantılar, Başlık, SSL vb.’dir.
Görseller
Görselleri sıkıştırmak için bir eklentiye ihtiyaç duyduğunuzu önceki bölümlerde söylemiştim. Bunun yanı sıra, görseller için uygulamanız gereken birkaç optimizasyon daha var. Bunlardan biri, görsel adlarını belirsiz ve ucu açık şeyler değil, tam tanım yapan açıklamalar yapmanız. Örneğin: kırmızı-kurdele.jpg ismi IMG-2021-09-11 isminden daha efektif olacaktır. Bu yöntemle web sitenizdeki görselleriniz SERP’lerde kendi açıklamalarıyla görünür olabileceklerdir.
Şema İşaretlemesi
Şema işaretlemesi, web sitenizin konseptini arama motorlarına optimize etmenize yardımcı olmaktadır. Anahtar kelimelerden farklı olarak şema işaretlemeleri, web sitenizdeki bir sayfanın değil, sayfanızın genel konseptinin SERP’lere entegre olmasını sağlamaktadır. Kullanıcılar sonuç sayfalarında denk geldikleri web sitelerinizin nasıl bir bağlamda olduğunu anlamalıdırlar. Bu da Google gibi arama motorlarına web sitenizi bir kategoriye dahil etme şansı verir.
External (Dış) SEO
External, adı üzerinde dış SEO, sizin web siteniz için yaptığınız tüm uygulamaların dışında kalan bir bölümdür. Çoğu web sitesi, external SEO’ya diğerlerine olduğu kadar özen göstermez. Açıkçası bu çoğu zaman sizin yapabileceğiniz de bir şey değildir. Ancak yine de dış SEO faktörlerini sizin lehinize çevirebilecek bazı uygulamalar mümkündür.
Dış SEO, sizi SERP’lerde üst sıralara taşımak için farklı değişkenleri esas alır. Bu değişkenler, sitenizi güvenilir ve alanında yetkin hale getirmektedir. Bu da arama motorlarının hoşuna gider.
Backlinkler (Geri Bağlantılar)
Backlinkler olarak da adlandırılan geri bağlantılar, sitenizi alanında yetkin bir hale getiren unsurlardır. Temel olarak başka bir web sitesinin sizin URL’nizi alıntılayarak sizi refere etmesi olarak tanımlanmaktadırlar. Backlinkler gibi alıntılar da SEO açısından oldukça önemlidir. Sizden “bilirkişi” olarak bahseden siteler arama motorlarının size daha fazla güvenmesini sağlar. Ancak burada dikkat edilmesi gereken bir husus vardır: backlinklerin niceliği kadar niteliği de oldukça önemlidir. Birçok farklı güvenilir olmayan siteden backlink almak size olan güvenin sarsılmasına da yol açabilmektedir. Durmanız gereken oldukça ince bir çizgi var. Bu çizgiyi saptayabilmek için ben, rakipleriniz backlinklerine bakma yolunu tavsiye ediyorum. Bu yolu uygulamak için internette birçok farklı uygulama mevcuttur.
Bölgesel Arama
Eğer fiziki bir yere sahipseniz bölgesel aramaya entegre olmak SEO açısından oldukça önemlidir. Adınız ve diğer özelliklerinizin yanı sıra adres ve konum bilgilerinizi de arama motorlarına optimize ederek bölgenizdeki kullanıcılara ulaşmayı kolaylaştırabilirsiniz.
Sosyal Medya
Sosyal medya, SEO ile diğer faktörler kadar ilgili olmasa da dijital pazarlama ve daha fazla kullanıcıya ulaşma bağlamında size yardımcı olabilmektedir. İnsanların zamanlarının çoğunu geçirdikleri bir platformu SEO kontrol listesine eklememek olmazdı.
Markanızın sosyal medya hesaplarını web sitesiyle bağlayarak ilk aşamayı kolaylıkla halledebilirsiniz. Web sitesinden sosyal medya uygulamalarına giden kullanıcılar kadar, uygulamalardan da web sitesine gelen birçok kullanıcı bulunmaktadır.
Sonuç
Web sitenizi arama motorlarına optimize etmek elbette kolay bir iş değildir. Bununla birlikte Google gibi büyük arama motorları algoritmalarını sürekli geliştirerek SEO çalışmalarını da güncel tutmaktadır. SEO, tek seferlik yapacağınız bir iş değil, bir süreçtir. Dinamik yürütülen SEO kontrol listesine her şeyi dahil etmek olanaksızdır. Yine de bu kontrol listesine ait her değişkeni göz önünde bulundurarak SERP’lerde rakiplerinizin önüne geçmeniz kaçınılmaz olacaktır.
