İnsanların, günümüzde her alan için tercih ettikleri farklı internet siteleri bulunmaktadır. Her insan bir internet sitesini tercih ederken sitenin başka bir özelliğini ön plana alsa da tercih edilen sitelerin çok önemli bir ortak noktası da vardır. Bu ortak özellik ise alışkanlık haline gelebilmiş sitelerdeki erişim kolaylığıdır.
Bir site içerisindeki panellerden, sitede yer alan bölümlere erişmenin kolay olması kişiler için oldukça önemlidir. İnsanlar kullanım kolaylığını fark etmese de içgüdüsel olarak menü bakımından zengin, kullanımı kolay ve açıklayıcı menüleri olan siteleri tercih eder. Peki bir internet sitesinde SEO’da menü yapılandırmanız nasıl olmalıdır? Bu yazımda bu soruyu cevaplayacağım.
SEO ve Menü İlişkisi
İnternet sitesi sahiplerini meraklandıran konulardan biri SEO ve site menüsü ilişkisidir. Kişiler, tüm SEO araçlarını doğru kullanmış ve görece başarılı siteler oluşturmuş olabilir. Fakat SEO dışı bir menü tasarımı, kişilerin site içerisinde SEO açısından yaptığı tüm olumlu hamleleri riske sokabilir.
Karmaşık ve iyi tasarlanmamış menüleri bulunan internet siteleri, insanlar tarafından çok fazla tercih edilmez. Başta Google olmak üzere pek çok arama motoru, kendi algoritmaları sayesinde trafik kaybı bulunan internet sitelerini tespit etmektedir. Böylece, diğer tüm SEO şartları oluşturulmuş olsa da menüden kaynaklı olarak trafik kaybına uğrayan internet siteleri, arama motorlarında sıra kaybeder.
Site İçi Gezinme Seçenekleri
SEO’ya uygun menü yapılandırması için sadece basit bağlantı noktaları ve dalları oluşturmak yetmez. Bir internet sitesi oluştururken, menü detaylandırması ve kullanımı için pek çok hamle yapılması gerekir. İnternet sitelerindeki tek gezinme seçeneği ana menü değildir. Menüler birden fazla dala ayrılabilir.
Hemen hemen her internet sitesi bir üst bilgisine ve bir alt bilgisine sahiptir. Üst bilgi ve alt bilgi bölümlerini de internet sitesi menüsünün bir parçası olarak görmek gerekir.
Üst bilgi, bir internet sitesinin başlık ve site kullanıcılarına gönderilen veri akışının temelini oluşturan tamamlayıcı verilere verilen isimdir. Başlık ve başlığı takip eden yük ile gövde adı verilen verilerin oluşturduğu alandır. Alt bilgi ise genellikle sayfa numarası ve kaynak belirtmek amacı ile kullanılan bölüme verilen isimdir.
Söz konusu olan bu iki bölüme site içerisinde ek gezinme bağlantıları yerleştirilebilir. Bu bağlantılara verilebilecek örnekler şunlardır:
- Oturum açma seçenekleri
- Site içerisindeki genel bilgiler
- Site dili seçenekleri
- Tema seçenekleri
- Sayfa numarası
- Kaynak tablosu
Oluşturulan üst bilgi ve alt bilgi sayesinde menü detaylandırılabilir ve seçenekler arasında kaybolması muhtemel kullanıcıların site içi detayları takip etmesini kolaylaştırır.
SEO İçin Menü Tasarımı Neden Önemlidir?
Bir internet sitesinin iki temel kullanımı bulunmaktadır. İnsanlar site içerisinde arama yaparken ya aradıkları bilgiyi direkt bir şekilde bulurlar ya da menü ve seçenekler arasında kaybolup çözümü başka bir sitede ararlar.
Örnek olarak, dünyanın en çok kullanılan sosyal medya sitesi Facebook ele alınabilir. Facebook, zaman içerisinde pek çok menü ve tasarım farklılıklarını tercih etmiştir. Yapılan her değişiklik kullanıcılardan gelen geri bildirimler aracılığı ile siteyi daha erişilebilir ve gezilebilir hale getirmek içindir. İlk kurulduğu zaman oldukça karmaşık ve karışık bir menü sistemine sahip olan Facebook, zamanla yenilenmiştir. Kullanıcı sayısı ile popülerliği artmaya başladıkça daha sade ve basit bir görünümü seçen Facebook, kolay menü ara yüzü sayesinde şu an içerisinde hemen her şeyi barındırmaktadır.
Öte yandan insanlar genellikle bir internet sitesine Google gibi büyük arama motorları aracılığı ile ulaşmaktadır. Bu sebeple kişiler yeni bir internet sitesi keşfettiklerinde site içerisinde gezmek ve kendilerini ilgilendirebilecek başka içerikleri kontrol etmek isteyecektir. Erişimi kolay ve açıklayıcı bir menü, insanların site içerisindeki gezintilerini kolaylaştıracağı için, sitede kalma süresini oldukça arttıracaktır. Bu da internet sitesinin görünürlüğüne ve trafiğine artı puan olarak eklenmektedir.
Menü Oluşturmada Yapılmaması Gerekenler
Kolay ve açıklayıcı bir menü yapmak için farklı ve karışık materyallere ihtiyaç yoktur. Basit, kısa ve karışık olmayan menü araçları ile açıklamaları, bir menüyü komplike hale getirebilir. SEO’da menü yapılandırması sırasında yapılmaması gereken hamleler şu şekildedir:
- Gerektiğinden fazla menü seçeneği eklenmemelidir. Menü oluştururken çok fazla seçeneğin ve bağlantının olması kullanıcıların kafasını karıştırabileceği gibi site içerisinde gezinmeyi de zorlaştıracaktır.
- Seçenekler uzun cümlelerden oluşmamalıdır. İnternet sitesi kullanıcıları, bir menü içerisinde sade ve tek kelimelik açıklamalar istemektedir. Menüde uzun cümlelerle seçenekleri oluşturmak, kişilerin site içerisinde uzaklaşmasına ve alternatif seçenekler aramasına sebep olmaktadır.
- Menü oluştururken sadece bilgisayar kullanıcıları düşünülmemelidir. Araştırmalara göre internet kullanımının büyük bir bölümü mobil cihazlar ile gerçekleşmektedir. Bir internet sitesi ve menü tasarımı oluştururken mobil kullanıcıların düşünülmemesi oldukça büyük bir trafik kaybına yol açmaktadır.
İlk iki maddeyi tek bir konu ile örneklemek mümkündür. Örneğin; bir internet sitesinin adres, telefon ya da mail gibi bilgilerinin bulunduğu bir alan oluşturmak istenebilir. İnternet sitesi sahipleri “İletişim” seçeneği oluşturarak, tüm bu bilgileri bu kanala aktarabilir. Böylece kişilerin iletişim kanalları için ayrı seçeneklerle uğraşmasına ve menü içinde boğulmasına sebep olmaz.
SEO Çalışmalarına Uygun Menü Seçenekleri
Menü oluşturma esnasında kullanılabilecek pek çok tasarım bulunmaktadır. Tasarımlar, bir menünün öne çıkmasını sağlar. Örnek vermek gerekirse; bir oteldeki resepsiyon görevlisi, otele karşı olan ilk bakışı sağlar. Resepsiyonistten alınacak iyi elektrik, otele karşı olumlu bir hava oluşmasını sağlar.
Menüler de sitelerin resepsiyon görevlisidir. Kısaca menüler, internet kullanıcılarını site içi istedikleri alanlara yönlendirir, site içi gezinmeyi kolaylaştırır ve sitedeki en çok kullanılan yardım alanı olarak görülür. Bu sebeple bir internet sitesi oluştururken, site temasına ve site içeriğine uygun tasarımlar seçmek oldukça önemlidir. İnternet sitesi sahiplerinin kullandığı 3 temel menü tasarımı vardır.
Minimal Menü Tasarımı
Oluşturulan internet sitesinin hitap ettiği kitle sınırlı ve site içi gezinme için oldukça kısıtlı bir bağlantı haritası kullananlar için minimal site menüleri tavsiye edilmektedir. Basit ve doğrudan yönlendirme için tercih edilen bu tasarım, kullanıcıların direkt ana konuya odaklanmasını sağlar. Örneğin; bir NFT sitesinin temel amacı, içerisinde bulunan resimleri ön plana çıkarmak ve bağlı olduğu coinleri takip etmektir. Bu sebeple az seçenekli minimal bir site menüsü tercih etmek, NFT sitelerinin görünürlüğünü arttırmaktadır.
Öte yandan pek çok internet sitesi, mobil cihazlarda kolay kullanılabilmek için minimal bir menü tasarımı tercih eder. En fazla kullanılan minimal menü çeşidi ise hamburger menülerdir. Hamburger menüler alt alta bağlantı seçeneklerinin bulunduğu bir menü şeklidir. Şekil olarak ise ☰ şekline benzer.
Mega Menü Tasarımı
Diğer menü tasarımlarına göre oldukça fazla ve detaylı bağlantılar sunan menülerdir. Oldukça fazla bağlantıya açılan ve pek çok alanda bilgi içeren sitelerin kullanmayı tercih ettiği bir menü tasarımıdır. Oldukça karmaşık olan menü yapısından dolayı mega menü tasarımları, yeni açılan internet siteleri için tavsiye edilmemektedir.
Menü içerisinde çok fazla seçeneğin olması karmaşık ve bunaltıcı olarak nitelendirilebilir. Fakat site içeriğine uygun bir şekilde ayarlanan ve bağlantı sayısının minimuma indirilebilmesi halinde mega menüler oldukça yararlıdır.
Mega menü genellikle büyük çaplı siteler ve organizasyonlar tarafından seçilmektedir. Internet sitelerinin SEO açısından zarar görmemesi için mega menü tasarımlarında oldukça dikkatli olunmalıdır. Tercih edilen mega menülerin karmaşık olmaması, olabildiğince sade olması ve direkt bağlantılarla oluşturulması gerekir.
Klasik Menü Tasarımı
Bir internet sitesi için kullanımı en kolay olan menü tasarımı klasik menü tasarımlarıdır. Klasik menüler, bir internet sitesinin ana kategorilerini seçmeye ve kullanıcılarını ana kategorilere yönlendirmeye odaklıdır. Özellikle yatay gezinme çubukları en çok kullanılan klasik menü türü olarak gösterilebilir.
İnternet sitelerinin yönetici panellerinin bulunduğu WordPress sitesi, klasik menü tasarımı ile oluşturulmuştur. WordPress sitesini dikkatle takip eden kullanıcılar, ana menünün altında bazı açılır seçenekleri görebilmektedir. Ayrıca WordPress menüsü yatay gezinme çubuğuna örnek olarak gösterilebilmektedir.
Diğer en çok kullanılan klasik menü tasarımı ise kenar çubuğudur. Google hizmetlerinde en çok görülen menü tasarımıdır. Kenar çubukları, içerisinde farklı kategorilere ayrılmış hamburger menüler bulundurmaktadır. Bu sayede kullanıcıları ilgilendikleri alandaki alt başlıklara yönlendirebilmektedir.
Kenar çubuğu menüleri gizlenme özelliğine sahip menülerdir. Böylece site içerisinde gezinen ve dikkat dağınıklığı bulunan kullanıcıların kenar çubuklarını kapatarak site içerisinde daha rahat gezinmeleri sağlanmaktadır.
